Nederlandse luchtvaartmaatschappijen tot 1980

In dit boek zijn luchtvaartmaatschappijen opgenomen die vóór 1980 beschikten over minstens één vliegtuig (of helikopter) dat minimaal 10 passagiers kon vervoeren in de standaard uitvoering. De meeste Nederlandse de Havilland Doves kwamen daar bijvoorbeeld niet aan omdat ze werden gebruikt als zakenvliegtuig, maar de rondvlucht-Doves van Martin’s Air Charter bijvoorbeeld weer wel. De ondergrens van 10 passagiers is dan ook niet zo heel stikt gehanteerd.

Vanwege de omvang is de KLM buiten beschouwing gebleven, ook omdat er al boekenplanken vol geschreven zijn over onze nationale luchtvaartmaatschappij. Daarentegen zijn maatschappijen die niet echt van de grond kwamen wel opgenomen. Het begrip ‘luchtvaartmaatschappij’ is in dit boek overigens ruim geïnterpreteerd. Zo is bijvoorbeeld ook de eigen ‘luchtvaartmaatschappij’ – want dat was het toch – van Philips opgenomen, evenals de diverse regeringsvliegdiensten van vlak na de Tweede Wereldoorlog.

Hardback

436 pagina's

475 foto's

prijs € 49,95

ISBN 978-94-91993-03-9

Recensies

B.M. Middelaar, recensent van NBD Biblion, 10 juni 2015

'Een boek dat zeer informatief is en bij luchtvaartliefhebbers niet op de boekenplank mag ontbreken'.

Harm J. Hazewinkel in Luchtvaarthistorisch Tijdschrift ‘Luchtvaartkennis’ van juni 2015

Geïnspireerd door het in 2010 verschenen boek ‘Nederlandse luchtvaartmaatschappijen’ van Cor van Gent, dat de geschiedenis en activiteiten van de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen vanaf 1980 beschrijft heeft de onvermoeibare Theo Wesselink in zijn inmiddels bij de lezers van deze rubriek overbekende reeks publicaties een deel het licht laten zien dat de geschiedenis van de daaraan voorafgaande periode beschrijft. Dat is een heerlijk naslagwerk geworden, waarin veel bekende maar ook minder bekende ondernemingen de revue passeren. Om begrijpelijke redenen is ook hier (net als in het boek van Cor van Gent) de KLM - maar niet KLM Noordzee Helikopters – buiten beschouwing gelaten, maar alle andere staan hierin, voor zover ze minstens één vliegtuig gebruikten dat tenminste tien passagiers konden vervoeren. Dat is natuurlijk vrij willekeurig en verwijst daarmee de ILVO en de AVOM uit de tijd van de ‘wilde luchtvaart’, het Comité Snelpost Nederland-Indië met de Pander Postjagger of uit de zestiger jaren Sinberg naar de vergetelheid (althans in dit boek). Uit de vooroorlogse tijd vinden we trouwens alleen de Junkers-dochter Nederlandsche Wereldverkeer Maatschappij.

De auteur is verder overigens breed in zijn opvattingen, want ook No. 1316 Flight, de NGAT en de Regeringsvliegdienst worden beschreven, al zijn dat nauwelijks luchtvaartmaatschappijen in de strikte zin des woords te noemen. Onder de overige maatschappijen vinden we natuurlijk bekende namen als Martinair, Schreiner en Transavia, terwijl ook de Philips vliegdienst en de Iraanse Aardolie Exploratie en Productie Maatschappij een plaats vinden. Maar er zijn ook ondernemingen die nu (bijna) vergeten zijn, zoals Euravia, British Nederland Air Services en Nationaal Vliegtuig Beheer van de kleurrijke Henk Klusman. En nog veel meer, maar dan moet U het boek maar zelf aanschaffen. Net zoals in zijn andere boeken en artikelen gaat Theo Wesselink een mooi verhaal nooit uit de weg. Het gevolg is dat de lezer niet alleen de geschiedenis van de betrokken onderneming in de strikte zin van het woord zal aantreffen, maar ook uitgebreid wordt geïnformeerd over de gebeurtenissen in het toen nog Perzië geheten Iran van de sjah en Mossadeq, de oorlog rond Biafra en de gijzeling op de Franse ambassade in Den Haag en de avonturen van Pim Sierks.

Dat alles maakt het verhaal vaak zeer leesbaar en de afdwalingen moet men maar op de koop toe nemen. Alles bij elkaar is het een boek waarin heel veel te vinden is, vaak ook zaken die in het geheugen soms ver waren weggezakt en waarschijnlijk elders niet steeds eenvoudig te vinden zouden zijn. (…) Maar dat mag U er niet van weerhouden het boek aan te schaffen. U zult er veel in vinden wat U al lang was vergeten - of misschien nooit had geweten.

Ruud Vos in 'Piloot en Vliegtuig' van april 2015

In de nieuwste publicatie van Theo Wesselink worden 28 Nederlandse luchtvaartmaatschap- pijen beschreven die vóór 1980 beschikten over ten minste één vliegtuig (of helikopter) dat minimaal tien passagiers kon vervoeren in de standaard uitvoering. Daarbij zijn ook maatschappijen behandeld die niet echt van de grond kwamen. Denk hier aan bedrijven met namen als Limburg Airlines, Limburg Airways, Moormanair Holland of de Iraanse Aardolie en Productie Maatschappij. Het begrip 'luchtvaart- maatschappij' is in dit boek overigens ruim geïnterpreteerd. Want ook de eigen 'luchtvaartmaatschappij' van Philips is opgenomen, evenals de di- verse regeringsvliegdiensten van vlak na de Tweede Wereldoorlog. Al met al opnieuw een kloeke, gebonden uitgave waarin de verhalen zich niet alleen prettig laten lezen, maar waarin ook de uitstekend gedocumenteerde informatie weer een duidelijke meenwaarde geeft. KLM is door de beschikbare hoeveelheid literatuur buiten beschouwing gebleven.