De Nederlandse Burgerluchtvloot

1945 - 1970

Na de twee delen ‘De Nederlandse burgerluchtvloot 1920 – 1945’ wordt de stormachtige ontwikkeling van het Nederlandse luchtvervoer, de sportvliegerij en de enorme diversiviteit aan vliegtuigtypen in de periode 1945 – 1970 nu gevangen in drie delen.

Ieder vliegtuigtype is even belangrijk en daarom is er voor gekozen minder opvallende vliegtuigen niet weg te stoppen in een aanhangsel maar ze de aandacht te geven die ze verdienen.

De geschiedschrijving van de vliegtuigtypes loopt vaak door tot (ver) na 1970. In die gevallen hebben we een beknopte samenvatting van de geschiedenis na 1970 gegeven.

Behalve de producten van de Nederlandse vliegtuigindustrie passeren ook de vele buitenlandse modellen die in Nederland werden geïmporteerd en in gebruik genomen de revue, evenals alle militaire vliegtuigen die met een burgerregistratie hebben gevlogen en alle zelfbouw-vliegtuigen die in die periode officieel werden geregistreerd. Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met de registratiegegevens van ieder individueel vliegtuig.

Deel 1: Agusta-Bell 204 tot en met de Douglas Dakota

378 pagina’s, ruim 350 foto’s.

Prijs €49,95

ISBN 978-94-91993-11-4

Deel 2: de Douglas DC-4 tot en met de Lockheed Electra

398 pagina’s, bijna 400 foto’s.

Prijs €49,95

ISBN 978-94-91993-12-1

Deel 3: Luscombe Silvaire tot en met de Westland Wessex

419 pagina’s, ruim 400 foto’s.

Prijs €49,95

ISBN 978-94-91993-13-8

Recensies

Coert Munk in het februari-nummer van 2019 van 'Logboek', het blad dat wordt uitgegeven door DDA Classic Airlines.

Arno Landewers in Luchtvaart historisch tijdschrift ‘Luchtvaartkennis’ van maart 2019

Theo Wesselink en Harm Hazewinkel hebben hun in 2015 verschenen werk over de vooroorlogse civiele luchtvloot in Nederland een vervolg gegeven met een soortgelijke beschrijving van de vloot in de periode 1945-1970. Het vooroorlogse deel was qua omvang (en ook inhoudelijk) al indrukwekkend (twee delen, ruim 800 pagina’s), en het zal niemand verwonderen dat het naoorlogse deel nog meer bladzijden (bijna 1200), en een extra deel vergt, bij elkaar goed voor zo’n 10 cm boekenplank. Ook inhoudelijk zijn de werken te vergelijken: per vliegtuigtype een algemene beschrijving, gevolgd door een beschrijving van het gebruik in Nederland en een registratie overzicht van de gebruikte vliegtuigen (waarbij zwaar wordt geleund op het werk van Herman Dekker, die daarvoor uitgebreide credits krijgt).

En dit resulteert in een zowel handig naslagwerk (want hoewel er over de verkeersvliegtuigen voldoende literatuur beschikbaar is, geldt dit zeker niet voor vooral de lichte vliegtuigtypen), als in een kroniek van de Nederlandse luchtvaart tussen 1945 en 1970. Want vanaf midden jaren 50 kwamen allerlei particuliere luchtvaartbedrijfjes op: in eerste instantie landbouwsproeiers, later ook bedrijven die veelal lucht-reclame, luchtfotografie, les- en rondvluchten combineerden. Al die bedrijfjes passeren de revue, niet alleen in opsommingen, maar met veelal uitgebreide beschrijvingen van de personen die erbij betrokken waren en de achtergronden en gang van zaken. Maar ook de opkomst van de zakenluchtvaart (Philips vliegdienst, maar ook vroege zakenvliegers als, wie kent ze nog, J.A. Luycks of D.B. Pfann en bedrijven als Kuiken en Werklust) komt op dezelfde manier uitgebreid aan bod. En uiteraard lezen we over de introductie van de helikopter in Nederland en wordt de geschiedenis van Transavia, Schreiner en Martinair beschreven. Hiermee is een waardevolle verzameling wetenswaardigheden over de Nederlandse gebruikers ontstaan, slechts door lang grasduinen in Nederlandse luchtvaartbladen als Avia en kranten te reconstrueren.

Maar het is de auteurs ook gelukt om de hoofdstukken met de vliegtuigtypen (vooral verkeersvliegtuigen) waarover toch wel bijna alles is opgeschreven, boeiend te houden. Zo lezen we in de sectie over de DC-3/C-47 bijvoorbeeld uitgebreid over de vluchten voor de Verenigde Naties met de KLM C-47 PH-TCT. De grens van 1970 is waarschijnlijk vrij arbitrair gekozen, maar zorgt er wel voor dat populaire vliegtuigen als de Boeing 737, 747, de DC-10 en een licht vliegtuig als de Robin DR 400 niet aan bod komen. Aan de andere kant zou uitbreiding van het tijdvlak een nog grotere belasting van de boekenplank betekenen. Overigens worden bij de vliegtuigtypen die ook na 1970 een Nederlandse geschiedenis hebben daar korte samenvattingen van gegeven, maar dat betekent dat bijvoorbeeld de DC-9, Fokker F28 en Cessna 172 er wat bekaaid vanaf komen. (…)

Een indrukwekkende uitgave, goed voor vele genoeglijke uren bladeren, en warm aanbevolen, zo niet onmisbaar, voor ieder geïnteresseerd in de Nederlandse civiele luchtvaart.

Jan Willem de Wijn, recensent van NBD Biblion, op 27 maart 2019 voor de Nederlandse bibliotheken

De Nederlandse burgerluchtvloot 1945-1970 I Deel 1 Agusta-Bell tot en met Douglas Dakota

Dit boek is deel 1 van een overzicht van alle burgervliegtuigen die in Nederland werden ingeschreven in de kwart eeuw van 1945 tot 1970. De serie bestaat uit drie delen, die vliegtuigtypen alfabetisch -lexicografisch rangschikken naar verschillende vliegtuigfabrikanten. Deel 1 behandelt 44 vliegtuigtypen van 18 fabrikanten: van de Agusta-Bell 204 helikopter tot en met de Douglas DC-3 Dakota. Per type wordt de internationale ontstaansgeschiedenis vermeld, waarna wordt ingegaan op de historie van dat type in Nederland met speciale hoofdstukjes over de eigenaren van die toestellen. Van elk vliegtuigtype wordt ten slotte de geschiedenis van elk individueel toestel geschetst, ook als die zich uitstrekt tot de periode na 1970. Dit systematisch opgebouwde boek is rijk geïllustreerd met vele zwart -witfoto's, waarvan vele onbekend. Beide auteurs hebben hun sporen in de geschiedschrijving van de Nederlandse luchtvaart verdiend. Eerder schreven zij o.a. 'De Nederlandse burgerluchtvloot 1920 -1945' (2015, twee delen). Gecombineerd met deze opzet van de serie, heeft dat tot voordeel dat ze tal van luikjes naar onbekende geschiedenissen open kunnen zetten.

De Nederlandse burgerluchtvloot 1945-1970 I Deel 2 Douglas DC-4 tot en met Lockheed Electra ll

Dit boek is deel 2 van een overzicht van alle burgervliegtuigen die in Nederland werden ingeschreven in de kwart eeuw van 1945 tot 1970. De serie bestaat uit drie delen, die vliegtuigtypen alfabetisch lexicografisch rangschikken naar verschillende vliegtuigfabrikanten. Deel 2 behandelt 34 vliegtuigtypen van 17 fabrikanten: van de Douglas DC-4 tot en met de Lockheed Electra ll. Per type wordt de internationale ontstaansgeschiedenis vermeld, waarna wordt ingegaan op de historie van dat type in Nederland met speciale hoofdstukjes over de luchtvaartmaatschappijen die met deze toestellen vlogen. Met regelmaat komen daar tot nog toe onderbelichte delen van de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis uit naar boven. Van elk vliegtuigtype wordt ten slotte de geschiedenis van elk individueel toestel geschetst, ook als die zich uitstrekt tot de periode na 1970. ln dit deel levert dat, vanwege dienstverbanden bij de KLM en de productie van Fokkers, uitgebreide vlootlijsten op. Dit systematisch opgebouwde boek is rijk geïllustreerd met vele zwart -wit foto's, waarvan vele onbekend. Beide auteurs hebben hun sporen in de geschiedschrijving van de Nederlandse luchtvaart verdiend en zetten tal van luikjes naar onbekende geschiedenissen open.

De Nederlandse burgerluchtvloot 1945-1970 I Deel 3 Luscombe tot en met Westland

Dit boek is deel 3 van een overzicht van alle burgervliegtuigen die in Nederland werden ingeschreven in de kwart eeuw van 1945 tot 1970. De serie bestaat uit drie delen, die vliegtuigtypen alfabetisch lexicografisch rangschikken naar verschillende vliegtuigfabrikanten. Deel 3 behandelt 50 vliegtuigtypen van 28 fabrikanten: van de Luscombe Silvaire tot en met de Westland Wessex helikopter. Per type wordt de internationale ontstaansgeschiedenis vermeld, waarna wordt ingegaan op de historie van dat type in Nederland met speciale hoofdstukjes over de toestellen die in Nederland vlogen. Deze opzet biedt vooral ruimte aan tot nog toe onderbelichte delen van de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis. Van elk vliegtuigtype wordt ten slotte de geschiedenis van elk individueel toestel geschetst, ook als die zich uitstrekt tot de periode na 1970. Dit systematisch opgezette boek is rijk geïllustreerd met vele zwart -witfoto's, waarvan vele onbekend. Beide auteurs hebben hun sporen in de geschiedschrijving van de Nederlandse luchtvaart verdiend en zetten tal van luikjes naar onbekende geschiedenissen open.

Recensie in het augustus-nummer van 2019 van 'Verenigde Vleugels'